Vốn dĩ làn da của chúng ta là hàng rào bảo vệ của cơ thể. Nó có khả năng chống lại tác nhân gây hại từ môi trường như tia UV, vi khuẩn, vi nấm, kí sinh trùng hay các hoá chất có hại.  Nhưng cũng chính vì là hàng rào bảo vệ của cơ thể nên làn da liên tục bị tấn công bởi các gốc tự do, bởi UV, …

Vì vậy, việc phục hồi da là tối cần thiết để có làn da khoẻ mạnh, đặc biệt khi bạn liên tục dùng các sản phẩm tẩy da chết hay Retinoid để đảo ngược lão hoá da.

Mọi can thiệp chăm sóc da nên dựa trên việc tôn trọng sức khoẻ của làn da để tránh việc lạm dụng quá mức dẫn đến tổn hại nền da: Điều trị bao nhiêu, phục hồi bấy nhiêu là xu hướng chăm sóc da an toàn mà các bác sĩ da liễu đang hướng đến.

I. Khái quát về hàng rào bảo vệ da (skin barrier)

Nếu như da là hàng rào bảo vệ của cơ thể thì lớp sừng giống như hàng rào bảo vệ da. 

Da được cấu tạo từ 3 lớp: thượng bì, trung bì và hạ bì.

• Thượng bì/ Biểu bì (Epidermis): nằm ngoài cùng bao phủ bên ngoài cơ thể. Phần ngoài cùng của lớp biểu bì là lớp sừng không thấm nước và có khả năng ngăn chặn hầu hết các vi khuẩn, virus và các chất lạ khác xâm nhập vào trong cơ thể. Phần sâu nhất của thượng bì là lớp đáy, tiếp xúc trực tiếp với trung bì nên nhận được nhiều dinh dưỡng nhất. Ở lớp đáy xảy ra quá trình phân bào mạnh mẽ để liên tục thay mới hàng rào bảo vệ da ngoài cùng.
• Trung bì (Dermis): Là lớp da dày nhất, chứa nhiều collagen và elastin khiến cho da đàn hồi và dẻo dai. Lớp trung bì giúp giảm các sang chấn tác động đến cơ thể. Lớp trung bì cũng chứa các dây thần kinh, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, nang lông và mạch máu.
• Hạ bì: Là mô liên kết, chủ yếu chứa các mô mỡ, cũng có tác dụng giảm sang chấn đến cơ thể. 

Phục hồi da chính là phục hồi hàng rào bảo vệ da (Skin barrier) hay còn gọi là lớp vỏ corneum (the stratum corneum) – “lá chắn” đầu tiên của làn da. Hàng rào bảo vệ da là yếu tố tiên quyết cho một làn da khỏe mạnh. 

II. Cơ chế bảo vệ làn da của Skin barrier

Làn da chỉ đẹp khi là một làn da khỏe mạnh. Làn da chỉ khoẻ mạnh khi được bảo vệ bởi một lớp rào chắn còn-nguyên-vẹn. Trong trường hợp lớp rào chắn bị tổn thương, dẫn đến mất độ ẩm và độ cân bằng pH, sẽ tạo điều kiện cho các vi sinh vật có hại và các chất gây kích ứng xâm nhập vào làn da gây viêm da, tăng sắc tố hay lão hoá da sớm.

• Quan sát lớp tế bào sừng dưới kính hiển vi, chúng thường được gọi là “gạch” và “vữa” tạo lên hàng rào bảo vệ da. Những “viên gạch” chính là các tế bào sừng trên da được liên kết chặt chẽ với nhau bởi “vữa” là các dạng chất béo gồm: ceramide, cholesterol và acid béo. Lớp này chứa một loại filaggrin – giúp tạo ra các yếu tố giữ ẩm tự nhiên (NMF) trên da. 
• Với cấu tạo như thế, skin barrier giúp bảo vệ làn da khỏi: ô nhiễm; tia cực tím; kích ứng, viêm nhiễm; tình trạng mất nước qua da; thành phần, vi sinh vật gây hại. 

III. Điều gì sẽ xảy ra khi hàng rào bảo vệ da bị tổn thương?

Khi skin barrier bị tổn thương, sự bảo vệ của “tấm khiên chắn” mất đi, những tác nhân môi trường (tia UV, vi khuẩn, ô nhiễm,…) dễ dàng xâm nhập. Nếu làn da có các biểu hiện sau thì có thể skin barrier của da đang tổn thương [3]:

• Da khô, ngứa
• Dễ bỏng rát khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
• Da dễ xỉn màu
• Mụn viêm
• Da nhạy cảm hơn và dễ dẫn đến viêm
• Nhiễm trùng da do vi khuẩn, vi rút, nấm

IV. Phục hồi hàng rào bảo vệ da như thế nào?

Như đã phân tích ở trên, hàng rào bảo vệ da gồm: các tế bào sừng (60%) được liên kết với nhau bằng các lipid (chất béo). Trong lớp lipid chứa: Ceramide ( 40-50%), Cholesterol ( 25-35%) và acid béo ( 10-25%). Ngoài ra hàng rào bảo vệ da còn có các nhân tố giữ ẩm tự nhiên như Urea, Hyaluronic Acid, Lactic Acid, Peptide, … Hiểu được cấu trúc này, mặc dù không thể bổ sung lớp tế bào sừng nhưng chúng ta hoàn toàn có thể bổ sung lớp chất béo để củng cố cấu trúc và phục hồi skin barrier. Những hoạt chất thường gặp như ceramides, axit hyaluronic, niacinamide, vitamin B5, chiết xuất rau má, Lactic Acid, Peptide, …

1. Ceramide

Ceramides là các phân tử béo tạo nên hàng rào bảo vệ da tự nhiên và giúp giữ ẩm. Cụ thể, ceramides đóng vai trò như chất keo giúp giữ các tế bào da lại với nhau

• Nghiên cứu cho thấy rằng khi bôi tại chỗ, Ceramides cải thiện đáng kể tốc độ sửa chữa lớp sừng bị tổn thương.
• Ceramides có thể giúp cải thiện tình trạng khô, ngứa và đóng vảy do hàng rào hoạt động kém. Chất dưỡng ẩm giàu ceramide cũng có thể tăng cường tính toàn vẹn của cấu trúc hàng rào bảo vệ da tự nhiên. 

2. Hyaluronic Acid

Hyaluronic Acid có khả năng chính là kéo và giữ nước.

• Hyaluronic Acid  không thể tự chữa lành hàng rào bảo vệ da; tuy nhiên, nó giúp hydrat hoá lớp biểu bì, giữ cho các tế bào da đủ ẩm, từ đó đẩy nhanh tốc độ phục hồi, chữa lành vết thương của làn da.

3. Vitamin B5

• Vitamin B5 làm mềm, làm dịu và chống kích ứng, ngăn mất nước qua da và đẩy nhanh quá trình phục hồi tổn thương. Vitamin B5 cũng dùng để điều trị vết côn trùng cắn, vết thương nhỏ, chàm và hăm tã.

4. Lactic Acid

Lactic Acid có khả năng giữ ẩm thậm chí tốt hơn Ceramide và Urea, đồng thời Lactic Acid cũng kích thích tăng sinh Ceramide – nhân tố giữ ẩm tự nhiên của làn da. Từ đó việc phục hồi da trở nên bền vững, cơ thể không bị phụ thuộc quá nhiều bởi Ceramide nhân tạo đưa vào từ bên ngoài.

5. Niacinamide

Niacinamide có khả năng chống oxy hóa, loại bỏ gốc tự do trong da; bảo vệ chức năng hàng rào bảo vệ da chống lại tác hại do tia UV gây ra; tăng cường độ ẩm cho lớp sừng trên da nhờ tăng sinh Ceramide tự nhiên; tăng cường hiệu ứng hydrat hóa cho các lớp sâu hơn của da. Niacinamide ở nồng độ 4% đã được chứng minh là cải thiện đáng kể tình trạng da tổng thể, kết cấu da, màu sắc và nếp nhăn khi sử dụng trong khoảng thời gian 12 tuần.

Niacinamide giúp tăng sinh axit béo tự do và ceramide – là những nhân tố giữ ẩm tự nhiên trong da; kích thích vi tuần hoàn của lớp trung bì. Các nghiên cứu chỉ ra rằng 2-4% Niacinamide có khả năng ngăn chặn quá trình mất nước qua da tại chỗ có hiệu quả hơn so với vaseline mà không gây bít da, sinh nhân mụn như Vasline. Đó là lý do Niacinamide dùng được cho da nhạy cảm, dùng đc cho da mụn và được khuyên dùng cùng Retinol/Tretinoin.

Ngoài ra Niacinamide còn có khả năng điều tiết bã nhờn trên da, giảm viêm, giảm kích ứng và ngăn ngừa chứng tăng sắc tố sau viêm, làm sáng da.

Có thể thấy, hàng rào bảo vệ da đóng một vai trò rất quan trọng trong sức khoẻ làn da. Đây là nền tảng cần được chú trọng trong mọi chu trình dưỡng da và do đó, các hoạt chất giúp hỗ trợ sức khoẻ hàng rào bảo vệ da là không thể thiếu. Bằng việc bổ sung các hoạt chất cần thiết này, làn da sẽ không những khoẻ mạnh hơn trước tác động từ môi trường, mà sẽ dễ dàng đáp ứng trước các liệu pháp điều trị. 

• SẢN PHẨM GỢI Ý B35 Hydrating, Radiance Cream , AHA Lightening